Bir meskenin içinde yahut ona ilişkin bahçe ya da garaj üzere yakın etrafta meydana gelen kazalara mesken kazası deniliyor. Mesken kazalarının neredeyse yarısı 0-6 yaş ortasındaki çocuklarda görülüyor. Çocukların davranışsal ve fizikî özelliklerinin erişkinlerden farklı olması; bilhassa, etraflarını keşfetme ve öğrenme bahislerindeki merakları, devamlı hareket halinde olmaları ve kazalardan kendilerini koruyabilecek gelişimsel maharete şimdi gereğince sahip olamamaları sebebiyle 0-6 yaş kümesi çocuklar, kazaya uğrama oranı en yüksek kümesi oluşturuyor.
Medipol Mega Üniversite Hastanesi Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Kısmından Dr. Öğr. Üyesi Nicel Yıldız Silahlı, meskende alınacak kolay önlemlerle mesken kazaları yüzünden doğabilecek risklerin bertaraf edilebileceğini söyledi.
Nicel Yıldız Silahlı, “Özellikle banyo, mutfak ve elektronik aygıtlarla ilgili alınacak kolay önlemlerle çocuğun kalıcı hasarlara maruz kalabileceği mesken kazalarından korunması mümkün” dedi.
Medipol Mega Üniversite Hastanesi Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Kısmından Dr. Öğr. Üyesi Nicel Yıldız Silahlı, konut kazalarından korunmak için yapılması gerekenleri şu formda anlattı:
HER YIL 830 BİN ÇOCUK KONUT KAZALARI YÜZÜNDEN ÖLÜYOR
İnsan iradesi dışında ani ortaya çıkan bedensel, ruhsal hasara yol açan beklenmeyen olaylar kaza olarak nitelendirilmektedir. Birçok kaza kolay tedbirler ile engellenebilmektedir. Dünya sıhhat örgütü datalarına nazaran her yıl 830 bin çocuk önlenebilir kazalar sonucu hayatını kaybetmektedir. Çocuklar için inançlı bir mesken ortamı sağlanması ve çocuğun gelişim devrine ilişkin mümkün risklere yönelik önleyici önlemler alınması ehemmiyet arz etmektedir.
Yaş ve gelişim seviyeleri, fizikî, anatomik, fizyolojik farklılıkları, hareket hünerleri tam gelişmemiş olması, bilişsel ve davranışsal gelişmeleri tamamlanmamış olması, lisan gelişimleri şimdi tamamlanmamış olması, merak etmeleri ve her şeyi ağız yolu ile tanımaya çalışmaları, süratle hareketlenmeleri ve bakımlarını sağlayan bireylere büsbütün bağımlı olmaları nedeniyle sıklıkla yaralanmaktadır.
ÖNCELİK İNANÇLI BİR UYKU ORTAMI SAĞLAMAK OLSUN
Öncelikli olarak çocuğunuza inançlı bir uyku ortamı sağlamanız gerekmektedir. Bilhassa bir yaş altında yatağında yüz ve burnu kapatacak yumuşak oyuncakların ya da örtülerin bulunmaması gerekmektedir. Altıncı aydan itibaren etrafa ilgisi artan bebeğin beşikten sarkmasını engelleyecek bir düzenleme yapılması etrafta dikkat alımlı ağır objelerin bulunmaması gerekmektedir. Bebeğin emeklemeye başlaması ve etrafa olan ilgisi birçok alanda tehlikeye girmesine neden olmaktadır.
ÇEKMECELERE KİLİT KOŞUL
Bu periyotta mutfak çekmecelerinin itimatla kilitlenmesi, kesici delici aletlerin, sıcak su üzere yanıklara neden olabilecek hususların çocukların ulaşabileceği yerlerde bulundurulmaması gerekmektedir. Mutfaklar çocuklar için merak dolu oyun alanları üzere görünmektedir. Anne ile yemek yapıyor olmak birçok çocuk için eğlenceli bir oyundur. Mutfakta bulunduğu esnada yaşına uygun misyonlar vermek, alt çekmecelere kesici olmayan plastik materyaller koymak ve keşif alanı tanımak denetimli bir biçimde süreci yürütmekte faydalı olabilir. Bununla birlikte ocaklar için çocukların açamayacağı kilitler koymak, çekmecelere kilit sistemleri koymak başka tedbirler ortasında yer almaktadır.
ÇOCUKLAR TEHLİKEYİ FARK EDEMEZ
Çocuklar büyüdükçe kendi başlarına hareket alanları genişler lakin bilişsel işlevleri ve fiziki güçleri şimdi bedenlerini tehlikelerden koruyabilecek yetenekleri kazanmamıştır. Mümkün riskleri kestirim edemez ve mevcut tehlikeden kendilerini koruyamaz ya da kurtaramazlar. Klozetler, içi su dolu paklık kovaları üzere içi su ile dolu nesneler içeride ne olduğunu merak eden çocuklar için cezbedici olabilir lakin başı bedenine nazaran acır olan çocuklar bu cins durumlarda su içerisine düşerek boğulabileceğinden hayli dikkatli olunmalıdır. Keza içi az su ile dolu olsa bile küvetler çocuklar için birebir ölçüde tehlikelidir. Yaşı kaç olursa olsun çocukların banyoda tek başlarına bırakılmaması gerekmedir. Bilhassa banyo esnasında kayganlaşan taban çocuklarda çeşitli yaralanmalara neden olabilmektedir. Sıcak su ayarının ebeveyn tarafından yapılması ve azamî sıcaklığın belirlenmesi muhtemel birçok yanık yaralanmasını önlemektedir.
ELEKTRİK PRİZLERİ GERİ DÖNÜŞÜ OLMAYAN KAZALARIN EN ÖNEMLİ NEDENİ
Merak ile keşfe devam eden çocuklar için elektrik prizleri bir öbür tehlikedir. Çocuklar parmaklarını ya da sivri cisimleri elektrik prizlerine sokarak yaralanabilmektedir. Ne yazık ki elektrik yaralanmaları çok önemli ve geri dönüşü olmayan hasarlara neden olabilmektedir. Kolay bir tedbir olan piriz kapatıcı aparatlarının kullanılması ve çocuklara muhtemel risklerin anlatılması ve elektrikli aletler, kablolar, prizlerden uzak durmalarına dair hikayeler anlatılması halinde birçok kazanın önüne geçilebilecektir.
OYUN ALANINDAN YUTULABİLECEK OBJELERİ ARINDIRIN
İnançlı bir oyun alanı sağlanması, yaşına uygun oyuncaklar seçilmesi, ulaşılabilir yerlerde küçük kesimli çocukların soluk borusuna kaçabilecek (düğme, boncuk vb) eserlerin bulunmaması gerekmektedir. Bununla birlikte bilhassa pil içeren oyuncakların denetimlerinin ebeveynler tarafından yapılarak çocukların pillerden uzak tutulması değerlidir. Bilhassa küçük pil ve mıknatıslar şayet yutulur ise önemli sindirim sistemi ve soluk borusu yaralanmalarına neden olabilmektedir. Bu türlü bir kuşku hasıl olduğunda acilen en yakın sıhhat kuruluşuna başvurulması gerekmektedir.
DUMAN ALARMI TAKTIRIN
Duman alarmlarının bulunması konutta ortaya çıkabilecek her türlü yangın durumunda ebeveynlerin çarçabuk durumu yönetmesini sağlayacaktır. Duman dedektörleri yanında yangın üzere bir durumda yapılacaklara dair bir planlama yapılması uygun olacaktır.
ÖZGÜR KALAN KORDON VE KABLOLARA DİKKAT
Hür bırakılan kordonlar ve kablolar çocukların boynuna dolarak yaralanmalara neden olabilmektedir. Pencere panjurları ve perdeler için kullanılan kordonlar ve kabloları erişilemez hale getirmek için duvar takviyelerinin etrafına sarılması gerekmektedir. Kablolarda güvenlik durdurma aygıtları kullanılması, halkalı kordonlar kesilmeli ve emniyet püskülleri ile donatılması gerekmektedir.
KAPILARA KIRILMAZ CAM TAKIN
Kapılar çocukların parmakları sıkışabileceğinden tehlike arz edebilmektedir. Bilhassa cam kapılar çocukların çarpması sonucu kırılabileceğinden mümkün ise kırılmaz camdan oluşmalı ya da kapı stoperleri kullanılmalıdır. Çocuklara mümkün risklerin anlatılması ve ne yapması gerektiğinin söylenmesi bu tıp yaralanmaları önleyebilir. Uyarıcı işaretler konulması faydalı olacaktır.
BANYODA KAYMAYI ÖNLEMEK İÇİN ÖNLEM ALIN
Parke fayans üzere kaygan tabanlar çocukların kayarak yaralanmasına neden olabileceğinden kayma önleyici çorap, ayakkabı ya da taban örtüsü kullanılabilir.
EŞYALARI SABİTLEYİN
Çocuklar büyük mobilyalara tırmandıklarında, düştüklerinde yahut kendilerini üst çektiklerinde vefat ve yaralanmalar meydana gelebilir. Konutunuzda, üzerine düştüğünde çocuğunuzu yaralayabilecek sert kenarlı ve keskin köşeli mobilya kesimleri olup olmadığını denetim etmek gerekmektedir (Kahve masaları özel bir tehlikedir.) Mümkünse, bilhassa çocuklar yürümeyi öğrenirken bu mobilyaları yürüme alanlarından uzaklaştırmak ayrıyeten mobilyalara yapışan yastıklı köşe ve kenar koruyucuları kullanmak yaralanmaları önleyecektir. Yer lambaları, kitap rafları, TV ve televizyon sehpaları üzere büyük mobilya kesimlerinin sağlamlığı test edilmeli ve duvara sabitlenmelidir. Bilhassa çocuğun çekerek üzerine düşürebileceği alanlarda ağır mobilya, TV ya da bilgisayar bulundurulmamalıdır.
PENCERELER ÜSTTEN AÇILMALI
Pencereler üstten açılmalı şayet mümkün değil ise içeriden sadece yetişkin yahut daha büyük bir çocuğun açabileceği, çalıştırılabilir pencere koruyucuları takılması gerekmektedir. Bir çocuğun tırmanabileceği sandalye, kanepe, alçak masa yahut diğer bir şey pencere yakınlarına konulmamalıdır. Çocuğun pencereye erişmesi yüksekten düşmesine neden olabilir.
Plastik poşetleri meskende ortalıkta bırakılmaması, içinde çocuk kıyafetleri yahut oyuncakları saklanmaması gerekmektedir. Kuru temizleme torbaları çocukların içine girebileceği ve başına dolanmasına neden olabileceğinden kesinlikle düğümlenerek ortadan kaldırılmalıdır.
ÇÖPE ATILAN ESERLERE DİKKAT
Çöpe atılan her şeyin potansiyel tehlikesi düşünülmelidir. Tehlikeli hususların (bozulan yiyecekler, atılan tıraş bıçakları yahut piller) içine gireceği rastgele bir çöp konteyneri, çocuklara güçlü bir örtüye sahip olmalı yahut çocukların erişemeyeceği bir yerde tutulmalıdır.
ISI KAYNAKLARINI İNANÇLI HALE GETİRİN
Yanıkları önlemek için ısı kaynaklarınızı denetim edilmeli şömineler, odun sobaları ve gazyağı sobalarına çocukların yaklaşması engellenmelidir. Isı açıkken ne kadar ısındıklarını görmek için elektrikli süpürgelik ısıtıcılarını, radyatörleri ve hatta sıcak hava fırınlarının havalandırmalarını denetim edilmesi gerekmektedir.
ATEŞLİ SİLAHLAR KONUTTA OLMAMALI
Çocuğun meskeninde yahut etrafında ateşli silah bulundurulmamalıdır. Meskende ateşli silah bulundurulması gerekiyorsa, boş ve kilitli tutulmalıdır. Çocuk öbür konutlarda oynuyorsa, orada silah olup olmadığını, varsa nasıl saklandığı sorulmalıdır.
İLAÇLARI KİLİT ALTINA ALIN
İlaçlar çocuklar için çok tehlikelidir. İlaçların çocukların erişemeyeceği yüksek bir yerde kilitli bir biçimde saklanması gerekmektedir. Şayet diğer bir yere gidildi ise ortamda ilaç ve gibisi unsur olup olmadığı denetim edilmelidir. Çocuğun ilaç içtiği kuşkusu doğduğunda süratlice sıhhat kuruluşuna başvurulmalıdır.
PAKLIK ESERLERİNE ERİŞİMİ KISITLAYIN
Korozif unsurlar (çamaşırsuyu, tuz ruhu, deterjanlar vb) ve kimyasal hususlar çocukların erişebileceği yerlerde bulundurulmamalıdır. Kesinlikle ambalajlı alınmalı besin unsurları ve su ile benzeri paketlere konmamalıdır. Çocuğun korozif husus içme kuşkusu hasıl olduğunda süratlice rastgele bir şey yedirilmeden ve kusturulmadan sıhhat kuruluşuna başvurulmalıdır.
TRAFİKTE DE DİKKATLİ OLUN
Konut kazaları yanında trafik güvenliği çocuğun yaşına ve kilosuna uygun otomobil koltuklarının seçilmesi, 2 yaşına kadar aksi koltuk kullanılması gerekmektedir. Bisiklete, kaykaya ya da patene binen çocuklarda kollayıcı kask, dizlik ve dirseklik üzere eserlerin kullanımı ehemmiyet arz etmektedir.
Kazalar kolay tedbirler ile önlenebilir durumlardır.
Karar