Böbrek nakli için Türkiye’ye gelen ve Antalya’da Prof. Dr. Alper Demirbaş, Prof. Dr. Asuman Yavuz ve grubunun idaresinde ameliyat olan Prof. Dr. Mehmet Çilingiroğlu, bir doktor olarak o süreçte yaşadıklarını aktardı. “İkinci bir ömrün manasına vakıf olmak çok hoş bir his.” biçiminde konuşan Çilingiroğlu, herkesi bağışçı olmaya davet etti.
3-9 Kasım Organ Bağışı kapsamında açıklamalar yapan Organ Nakli Uzmanı Prof. Dr. Alper Demirbaş ve Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Asuman Yavuz, organ nakli hakkında merak edilenleri paylaştı.
1993 tarihinde kronik böbrek hastalığı olan Ig A Nefropatisi tanısı alan Prof. Dr. Mehmet Çilingiroğlu, 2018 yılında böbrek nakli olmasını gerektirecek sıhhat meseleleri yaşamaya başladı. Nakil için hayatını sürdürdüğü Amerika Birleşik Devletleri’nden Türkiye’ye gelen, Prof. Dr. Çilingiroğlu o süreçte yaşadıklarını şöyle anlattı:
“ABD’de bir Amerikalı böbreğini vermek istedi lakin kolesterol yüksekliği nedeniyle nakil yapılamadı. Ben de Prof. Dr. Alper Demirbaş ve Prof. Dr. Asuman Yavuz’un takımıyla birlikte hizmet verdiği hastaneye geldim. Böbrek bağışı yapmak isteyen dört donörüm vardı ve dördü de uygun bulundu ve içlerinden en uygun olanı seçilerek nakil yapıldı.”
“HEKİM OLMAMA KARŞIN TEDİRGİNDİM ANCAK HEKİMLERİME GÜVENDİM”
Nakil öncesi süreçte doktor olmasına karşın tedirginlik yaşadığını lakin, hekimlerine güvenerek bu süreci atlattığını belirten Prof. Dr. Çilingiroğlu şunları söyledi:
“Antalya’nın böbrek ve karaciğer naklindeki üstün başarısı dünyada da bilinen bir şey. Bu nedenle çok şanslıydım. Böbrek nakli sonrasında ailem ve dostlarımın dayanakları ile hoş bir güzelleşme süreci yaşadım. İkinci bir hayatın manasına vakıf olmak çok hoş bir his.”
“ORGAN BAĞIŞI, YENİ BİR HAYAT VE YENİ BİR BAHT VERİYOR”
Nakilden sonra tabip olarak çalışmaya devam ettiğini belirten Prof. Dr. Çilingiroğlu, organ bağışının yeni bir hayat ve yeni bir talih verdiğini kelamlarına ekledi ve “Herkesi organ bağışında bulunmaya davet ediyorum.” iletisini verdi.
“HASTALARIN TEŞHİSTEN 10 YIL SONRA HAYATTA KALABİLMESİ İÇİN NAKİL ÖNEMLİ”
Organ bağışında Türkiye’nin pozisyonu ile ilgili bilgiler veren Organ Nakli Uzmanı Prof. Dr. Alper Demirbaş, şunları söyledi:
“Türk Nefroloji Derneği 2020 raporu yayımlandı. Bu raporla organ naklinin böbrek hastaları için hayati bir ehemmiyete sahip olduğunu tekrar görmüş olduk. Rapora nazaran Türkiye’de 60 bin böbrek hastası var ve bu hastaların 20 bini Sıhhat Bakanlığı’nın listesine kayıtlı. 2020 yılında hayatını kaybedenlerin sayısı ise yalnızca 303. Bu bilgiler, listedeki hastaların 10 yıl sonra hayatta kalabilmesi için organ naklinin değerini vurgulamak konusunda kâfi bence.”
“ORGAN NAKLİ OLAN BİREYLER OLAĞAN HAYATLARINA DEVAM EDEBİLİYOR”
Organ nakli olan bireylerin ilerleyen devirdeki sıhhat durumları hakkında da bilgiler veren Prof. Dr. Demirbaş, bu bireylerin hâlâ hasta olarak değerlendirilebileceğini ancak tıpkı vakitte sağlıklı bireyler olarak da hayatlarına devam edebileceklerini belirtti. “Organ naklini, hastaların kendi yaşıtları ile birebir derecede sağlıklı bir hayat sürdürebilmeleri için yapıyoruz.” bilgisini veren Prof. Dr. Demirbaş, hastaların nakilden sonra mesleklerine devam edebildiklerini ve hatta isterlerse çocuk sahibi olabildiklerini de vurguladı.
“COVID-19 SALGININDA DA ORGAN NAKLİNE DEVAM ETTİK”
Tüm dünyayı tesiri altına alan Covid-19 salgını sürecinde organ nakli operasyonlarını aksatmama kararı aldıklarının altını çizen Prof. Dr. Demirbaş, “Bu radikal bir karardı lakin, organ naklinin öncelikli olduğunu düşünüyoruz. Zira bir hasta, haftada 3 defa diyaliz alabilmek için her seferinde yaklaşık 40-50 kişi ile temas etmek zorunda. Hatta aileleri de hesaba katarsak temaslı sayısı daha da artıyor. Nakil yapılan hastalar ise yalnızca aileleri ile temas ederek izole bir ömür sürebilir. Ekim ayında yapılan 38. Nefroloji Kongresi’nde geriye hakikat yapılan datalar incelenerek yapılan sunumlar da bunu kanıtlamış oldu.” bilgisini verdi.
“DİYALİZ YA DA BÖBREK NAKLİNE KARAR VERİLDİĞİ AN TEDAVİYE BAŞLANMALI”
Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Asuman Yavuz ise böbrek yetmezliği konusunda kıymetli ikazlarda bulundu. “Böbrek yetmezliği geliştiği vakit üre üzere zehirli hususlar bedende artmaya başlar ve bu unsurlar bedenin temel yapılarına ziyan verir.” halinde konuşan Prof. Dr. Yavuz, uzman tabibin diyaliz ya da böbrek nakli gerektiğine karar verdiği an tedaviye başlanmasının değerini vurguladı.
KİMLER CANLI VERİCİ OLABİLİR?
Canlı vericilerde aranan özelliklerle ilgili de bilgiler veren Prof. Dr. Yavuz, “Böbrek nakli için, kan kümesi uyumlu 4. dereceye kadar olan akrabalar canlı verici olabilir. Tıpkı vakitte bu bireylerin 18 yaşını geçmiş olmaları da gerekiyor.” halinde konuştu ve nakledilen böbreğin alıcıya ahenk sağlaması konusunda en kıymetli etkenin, ameliyat başarısı olduğunu da kelamlarına ekledi.
NAKİL SONRASI NELERE DİKKAT EDİLMESİ GEREKİYOR?
Hastaların nakil sonrasında tabiplerinin tekliflerine uymaları ve denetimlerini aksatmamaları gerektiğinin altını çizen Prof. Dr. Yavuz, şu noktaları vurguladı:
“Böbrek hami ilaçların kesinlikle gününde ve aksatmadan alınması gerekir. Ayrıyeten sağlıklı kiloyu korumak ve mümkün olduğunca hareket etmek hem donör hem de hasta için çok kıymetlidir. Tekrar hem hastalar, hem de donör açısından ağrı kesici ilaç ve antibiyotik kullanımına dikkat etmek, kullanılması gerektiğinde ise nefroloji uzmanına danışmak gereklidir.”
Karar