Kadıköy Belediyesi ve Milletlerarası Sürdürülebilir Kentler Birliği (ICLEI) tarafından organize edilen ‘Kadıköy Milletlerarası Sürdürülebilir Kentler Zirvesi’ düzenlendi. Tepe kapsamında yeşil kent yatırım finansmanı, iklim krizi ile gayret, döngüsel hayat ve milletlerarası teşebbüs hususları ele alındı.

İMAMOĞLU: ÖNEMLİ RİSK DEVRİNDEYİZ

İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu tepede yaptığı konuşmada, “İklime bağlı olarak önemli risk devrinde bulunuyoruz. Önlemli davranmazsak nitekim dünyanın geleceği çok büyük kahırda. Bilhassa bilim insanları, dünyadaki sıcaklık artışlarını 1,5-2 derece ile sınırlandırmadığımız takdirde çok büyük felaketlerin kapıda beklediğini bizimle paylaşıyor. Bugün yapılan bilimsel araştırmalarda, dünyanın çok riskli kısma dayandığını ve bir alarm düzeyine ulaştığını söz ediyorlar. Global ısınma 2 dereceyi aştığı takdirde geri dönülmesi mümkün olmayan bir sürecin başlayacağının da altını çiziyorlar. İstanbul’da yapılan iyi bir atılımın Mannheim’e, Mannheim’de yapılan iyi bir projenin İstanbul’a yarar vereceğini düşünerek global boyuttaki soruna daima birlikte bakabilme hünerini gösterebilme mecburiyetindeyiz” dedi.

SOYER’DEN DÖNGÜSEL KÜLTÜR İLETİSİ

Kadıköy Milletlerarası Sürdürülebilir Kentler Zirve’sinin çağrıcılarından da olan İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer toplantıda, “döngüsel kültür” vurgusu yaparak, “Doğayla ahenk. Birbirimizle ahenk. Geçmişle ahenk. Ve son olarak, değişimle ahenk. Döngüsel kültür bu dört ayak üzerinde yükseliyor. Biz tabiatla aramızdaki adaleti yok etmiş durumdayız. Krizler, savaşlar, felaketler bu yüzden giderek tırmanıyor. Evvel tabiat ile olan adaleti sağlamak zorundayız. Tabiatla ahengi ve tabiatla adaleti yakalamamız lazım. Bunun da en kolay yolu kültür. Kültür yalnızca sanat, edebiyat, şiir değildir. Hayatın var olması için gereken şartların oluştuğu yerdir. Bu taban aslında bizim kaldıracımız. Dünyayı tabiatla uyumlu ve iklim kriziyle başa çıkabilir hale getirmek için yapmamız gereken şey kültürü kullanmak” diye konuştu.

ODABAŞI’NDAN YEŞİL KENT FİNANSMANI VURGUSU

Zirve’nin mesken sahibi olan Kadıköy Belediye Lideri Şerdil Dara Odabaşı ise yeşil kent finansmanı ve bürokratik pürüzlere vurgu yaparak, “Krize kriz üzere davranmalıyız. Kentlerin krizleri tek tek ele alma lüksü yok. İklim krizi üzere dönüşü olmayacak bir noktaya gelmeden evvel tedbirler hayata geçirilmelidir. Bu tarafta atılacak adımlarda sorumluluk lokal idarelerde değil. Kentlerin kendine has muhtaçlıklarını gözeterek üst politikayı belirleyecek merkezi idarelere de çok iş düşüyor. Krizlerle sahiden çaba edeceksek, mahallî idarelerin önündeki yapısal manileri aşmak koşul. Hükümetin yakın vakitte imza attığı Paris Mutabakatı’ndan sonra yapılan Konya’daki şurada beklentimiz yüksekti. Lakin beklediğimiz sonuçların çıkmaması bizi hayal kırıklığına uğrattı” sözlerini kullandı.

Milletlerarası finans kuruluşlarına da seslenen Odabaşı, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Biz Türkiye’deki belediyeler olarak mevzuattan ötürü çıkacak olan her türlü siyasi riski almaya hazırız. Zira mevzumuz geleceğimiz ve bu geleceği kaybedersek ne yazık ki yaşayacak bir gezegenimiz olmayacak. Biz siyasi ve hukuksal Türkiye’deki mevzuattan dolayı risk almaya hazırız. Finans kuruluşları da bu riski almaya hazır mı? İklim krizi üzere geri dönüşü olamayacak bir noktaya gelmeden evvel tedbirleri acil olarak hayata geçirmeliyiz. Herkes iyi niyetle bir şey söylemeye çalışıyor. Kararlı mıyız? Siz de geleceği finanse etmek için, yönettiğimiz kentlerin geleceğini kurtarmak için, dünyamızı kurtarmak için bu risklerde bizim yanımızda mısınız? Kararlı mısınız yoksa yapıyormuşuz üzere mi yapmaya devam edeceğiz?”

DORUĞUN SONUÇ BİLDİRGESİNDE TÜRKİYE BELEDİYELERİNE DAVET

Milletlerarası Kadıköy Sürdürülebilir Kentler Doruğu sonrası “Krizler çağında sürdürülebilir bir Kentsel Dünya için köprüler kurmak” sloganıyla birlikte “ICLEI Kadıköy Bildirgesi 2022” açıklandı.

Kadıköy Kozyatağı Kültür Merkezi’nde gerçekleştirilen programa, İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu, İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, Adana Büyükşehir Belediye Lideri Zeydan Karalar, Edirne Belediye Lideri Recep Gürkan, Çankaya Belediye Lideri Alper Taşdelen, İzmit Belediye Lideri Fatma Hürriyet, Burdur Belediye Lideri Ali Orkun Ercengiz, Kartal Belediye Lideri Gökhan Yüksel, Denizli’nin Bozkurt İlçesi Belediye Lideri Birsen Çelik, CHP İstanbul Vilayet Lideri Canan Kaftancıoğlu, Kadıköy Belediye Lideri Şerdil Dara Odabaşı ve Milletlerarası Sürdürülebilir Kentler Birliği (ICLEI) temsilcileri katıldı. ICLEI Avrupa Bölge Yöneticisi Wolfgang Teubner, ICLEI Dünya Sekretaryası Global Savunuculuk Yöneticisi Yunus Arıkan, Mannheim Belediye Lideri Peter Kurz toplantıda yer alırken, ICLEI Birinci Lider Yardımcısı ve İsveç Malmö Belediye Lideri Katrin Jammeh, ICLEI Lider Yardımcısı ve Finlandiya Turku Belediye Lideri Minna Arve de çevrim içi olarak katıldı.

Yeşil kent yatırım finansmanı, iklim krizi ile gayrette milletlerarası teşebbüsler, döngüsel ömür hususlarının ele alındığı Sürdürülebilir Kentler Zirvesi’nde global ve ulusal aktörler bir ortaya geldi. Zirve’ye, EBRD Türkiye Lider Vekili Şule Kılıç, Avrupa Yatırım Bankası (EIB) Türkiye Temsilciliği Lideri Umberto Del Panta, AFD Türkiye Yöneticisi Tanguy Denieul , Dünya Belediyeler Birliği (UCLG) Kültür Komitesi Koordinatörü Jordi Pascual ile birlikte UNDP Türkiye Mukim Temsilcisi Louisa Vinton, muharrir Buket Uzuner, İKSV Genel Müdürü Görgün Taner, Boğaziçi Üniversitesi Etraf Bilimleri Enstitüsü’nden Dr. İrem Daloğlu Çetinkaya, WRI Türkiye Kentsel Hareketlilik Yöneticisi Merve Akı vw UNDP İstanbul Bölge Ofisi Yöneticisi Gerd Trogemann da konuşmacı olarak katıldı.

İstanbul Kadıköy’de Sürdürülebilir Kentler Doruğu’nda bir ortaya gelen belediye liderlerinin onayladıkları 5 unsurluk bildiride şu hususlar yer aldı:

MAHALLÎ İDARELER DEMOKRASİ, TOPLUMSAL ADELET VE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK İÇİN KRİTİK DEĞERE SAHİP

Bildirgenin birinci hususunda mahallî idarelerin demokrasi, barış, toplumsal adalet, sıhhat, refah ve sürdürülebilirlik için kritik değere sahip olduğu vurgulandı. İnsanlığın hayati zorluklarla karşı karşıya olduğu tabir edilen bildirgede, “ İklim acil durumu kırılma noktalarına ulaştı, COVID-19 salgını toplumsal ve ekonomik eşitsizlikleri derinleştirdi. Demokratik kurumlar ve unsurların zayıf düştüğü süreçlere şahit oluyoruz. Savaşlar ve askeri çatışmalar Rusya’nın son Ukrayna işgali ile yeni doruklara ulaşmakta. Ne yazık ki, global çok taraflı yönetişim bu hayati zorlukların hiçbirine gereğince cevap vermemekte. Global nüfusun çoğunluğunun kentlerde yaşadığı dikkate alındığında, her seviyede idareler ortasında işbirliğini içeren “çok katmanlı eylem” vizyonunun bir umut ışığı olarak hizmet edebilmesi için, mahallî ve bölgesel idareleri güçlendirmeye, yetkinleştirmeye, ilişkilendirmeye ve sürece dahil etmeye kararlıyız” denildi.

ICLEI, GİRŞİM VE AĞLARI

ICLEI Kadıköy Bildirgesi 2022 bildirgesinde, “Mart 2024’e kadar, ICLEI’ye üye olan Türkiye’deki belediyelerin sayısında büyük bir artış kaydedilmesini umuyoruz. Ayrıyeten belediyeleri ICLEI teşebbüslerine ve ağlarına faal olarak katılmaya teşvik ediyoruz” denildi. İklim alanında GreenClimateCities, tabiat alanında CitiesWithNature, döngüsel iktisat alanında ICLEI Circulars, besin alanında CityFoodNetwork, sürdürülebilir hareketlilik alanında Ecomobility Alliance, etraf dostu satın alma alanında Procura+, iklim hareketlerinin finansmanı alanında Transformative Actions Programme, güç alanında 100% Renewables, sürdürülebilir kalkınma amaçları alanında SDGsInCitiesChallenge hatırlatması yapıldı. Ayrıyeten, Türkiye´den dünya kamuoyuna sunulan “Döngüsel Kültür” kavramının da global olarak geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması gerektiği belirtildi.

HİÇBİR BELEDİYE LİDERİ ZORLUKLARLA TEK BAŞINA YÜZLEŞEMEZ

“Hiçbir kent, belediye lideri yahut ülke, global zorluklarla tek başına yüzleşemez” sözlerinin yer aldığı bildirgenin üçüncü unsurunda, ICLEI’nin ağları ve iştirakleri aracılığıyla Türkiye’deki belediyelerin Avrupa ve global ölçekteki teşebbüslere daha kolay katılabileceği hatırlatıldı ve şöyle devam edildi: “Avrupa ölçeğinde öncelikli teşebbüsler ortasında Belediye Liderleri İklim Mukavelesi, Avrupa Yeşil Kent Muahedesi, Avrupa Döngüsel Kentler Bildirgesi, Avrupa Mahallî Yeşil Muahedeleri yer almaktadır. Birleşmiş Milletler ölçeğindeki öncelikli teşebbüsler ise Paris İklim Anlaşması´nın 2050 prestiji ile sıfır net karbon ve dirençli kentler gayelerine yönelik olarak BM İklim Değişikliği Sekretaryası öncülüğünde yürütülen Race-To-Zero ve Race-To-Resilience kampanyaları, afetlere karşı dirençli kentleri öngören Making Cities Resilient 2030 kampanyası ve Sürdürülebilir Kalkınma Gayeleri Lokal İstekli İzleme süreçleri yer almaktadır.”

BELEDİYELER İŞBİRLİĞİNE DAVET EDİLDİ

Bildiride, Türkiye’nin kültürel, tarihi, toplumsal ve jeopolitik ilişkilerinin çok çeşitli iştirak potansiyelleri taşıması bakımından kıymetli olduğu vurgulandı. Bildirinin dördüncü hususunda, Avrupa, Akdeniz, Karadeniz, Balkanlar, Orta Doğu ve Batı Asya’daki başka kent ve bölgelerin global sürdürülebilirlik eforlarına etkin iştirakini artırmak için Türkiye’deki belediyelere ICLEI ile işbirliği yapma daveti yapıldı.

TÜRKİYE’DEKİ BİYOÇEŞİTLİLİK 16. TARAFLAR KONFERANSI’NA ÖZEL OLARAK HAZIRLIK

Bildirgenin son unsurunda ise, 2022 ve sonrasında düzenlenecek olan memleketler arası görüşmelere etkin iştirak yer alıyor. “ICLEI sahip olduğu geniş ağ sayesinde, belediyelerin global gayelere yönelik memleketler arası görüşmelere daha faal katılarak bilgilenmelerine ve tecrübelerini aktif bir formda paylaşmalarına aracı olabilir” sözlerine yer verilen bildirgede, “BM Genel Sekreteri tarafından yürütülen Ortak Gündemimiz süreci ve Kentlerin Geleceği Vazife Gücü çalışmaları, Fildişi Kıyısı, Çin ve Mısır’da düzenlenecek İklim-Biyoçeşitlilik-Çölleşme Taraflar Konferansları, Polonya’daki 11. Dünya Kent Forumu bunların başında yer almaktadır” denildi. 2024 yılında Türkiye’de düzenlenecek Biyoçeşitlilik 16. Taraflar Konferansı’na özel olarak hazırlanacağını söyleyen ICLEI, Türkiye’deki belediyeleri 11-13 Mayıs 2022 tarihlerinde Malmö’de yapılacak ICLEI Dünya Kongresi’ne, faal olarak katılmaya davet etti.

Karar