Corona virüsü (kovid-19) salgın hastalığı riskinin devam etmesi hasebiyle vatandaşlar da kendi tedbirlerini almayı sürdürüyor. Ölümcül virüsten korunma yolları, ferdi alınacak önlemlerle mümkündür. Bilhassa, ortalama 8 ila 10 saatlik bir gece uykusu sağlayabilmek, herkesin yaşına nazaran, cinsiyetine nazaran, vücut yapısına nazaran sistemli antrenmanlar yapması bağışıklık sistemini kuvvetlendiriyor.
KORONAVİRÜSE YAKALANMAMAK İÇİN NELER YAPILMALI?
* İstikrarlı beslenme
Bağışıklık sisteminin güçlü tutulması uzun periyotta nizamlı ve istikrarlı beslenmeye dayanıyor. Bedenin su istikrarını sağlayan kalsiyum bağışıklık sistemini kuvvetlendiriyor. Süt ve süt eserleri yalnızca protein değil, birebir vakitte kalsiyum içeriği sayesinde de kilo denetimi sağlıyor. Süt, yoğurt, kefir, ayran, peynir, yumurta, et, tavuk ve balık üzere besinler proteinin en iyi kaynakları olarak biliniyor.
* Nizamlı ahenge
Sistemli uyku bağışıklık sistemini güçlü tutmanın en önemli yollarından birisi. Günlük 6 saatten az uyuyan şahıslarda günlük 7 saatten fazla uyuyan şahıslara nazaran soğuk algınlığına yakalanma ihtimali 4,2 kat daha fazla. 5 saatten daha az uyuyan şahıslarda bu risk daha fazla.
* Gerilim düzeyinizi düşürün
Koronavirüs hakkındaki telaşlar, okulların tatil olması, seyahat kısıtlamaları ve öbür bir çok faktör ister istemez gerilime yol açan faktörler. Gerilim bağışıklık sistemini düşüren bir öge. Bundan ötürü resmi kaynaklardan yapılan bilgilendirme ve ihtarları dikkate alarak kaygı düzeyini denetim etmek gerilimle gayretin değerli bir yolu. Araştırmalar gerilim düzeyi ile bağışıklık sistemi ortasında bağ olduğunu gösteriyor.
* D vitamini
Bağışıklık sistemi için D vitamin değerli role sahip. İnsan bedeni virüs ve bakterileri öldüren antimikrobiyal proteinleri üretmek için D vitaminine gereksinim duyar. Şayet beden kâfi derecede D vitamini üretemezse virüs ve bakterilerle çabada zayıf kalır. Güneş iyi bir D vitaminidir. D vitamini balık, yumurta ve süt eserlerinde bulunur. Bilhassa somon D vitamin kaynağı.
* Vitamin yüklü beslenin
C, E beta karoten, çinko üzere varlıklı minerallere sahip olan yiyeceklerden çokça tüketin. Örneğin kırmızı üzüm, çilek, lahana, ıspanak, soğan, havuç üzere besinlerden daha fazla yemeğe ihtimam gösterin.
* Çinko
Bağışıklık hücreleri, mikroplarla çaba ederken A vitaminine muhtaçlık duyar. A vitamini süt, tereyağı, peynir ve yumurta ve karaciğerde çokça bulunur.
Çinko da bedenin bağışıklık sistemini güçlendiren kıymetli minerallerin başında gelir. Et ve peynirin yanında kuru baklagiller, deniz eserleri ve sert kabuklu kuruyemişler de iyi birer çinko kaynağıdır.
* Çok alkol tüketmeyin
Çok alkol tüketiminin bağışıklık sistemini zayıflattığına dair çok sayıda araştırma mevcut. Uzmanlar çok alkol kullanan şahısların hastalıklara karşı daha muhafazasız hale geldiğini vurguluyor. Alkol bilhassa akciğere verdiği ziyanla bedeni zayıf hale getiriyor. Uzmanlar yalnızca kronik alkolikliğin bedene ziyan vermediğini, çok içki tüketiminin de bağışıklık sisteminde hasara yol açtığını belirtiyor.
* Bağışıklık sistemi nedir?
Bağışıklık sistemi yahut immün sistem, bir canlıdaki hastalıklara karşı savunma düzeneğini oluşturan, patojenleri ve tümör hücrelerini tanıyıp onları yok eden, bedeni yabancı ve ziyanlı unsurlardan koruyan karmaşık bir sistemdir.
* Kâfi ölçüde uyku
Kâfi uyku çekmediğinizde soğuk algınlığı yahut öbür enfeksiyonel hastalıklara yakalanma ihtimalinizin daha yüksek olduğunu fark etmişsinizdir. Çalışmalar grip aşısını alan ve iyi dinlenmiş şahısların hastalığa karşı daha güçlü bir muhafaza geliştirdiğini ortaya koymaktadır. Kâfi uyku almamak, gerilim hormonunun daha yüksek düzeylere gelmesine yol açabilir. Ayrıyeten bedeninizde daha fazla iltihaba neden olabilir.
Araştırmacılar, uykunun bağışıklık sistemini nasıl arttırdığından tam olarak emin olamasalar da yetişkinlerin ortalama 7 yahut 9 saat uyuması gerektiğini belirtmişlerdir.
* Günde 30 dakika antrenman
Günlük 30 dakikalık bir yürüyüş üzere sistemli ve ölçülü bir halde antrenman yapmaya çalışın, bağışıklık sisteminizin yükselmesine yardımcı olacaktır.
Antrenman birebir vakitte bedenin iyi hissettiği kimyasalları arttırarak iyi uyumanıza ve iyi uyanmanıza yardımcı olmaktadır. Günlük 30 dk idman yapan şahısların grip olma mümkünlüğü epeyce azdır.
* Kronik gerilimi bedeninizden atın
Herkesin hayatında az da olsa gerilim faktörü bulunmaktadır. Gerilim uzun müddet devam ettiğinde birinci başta grip hastalıklarına daha sonra ise önemli ölümcül hastalıklara karşı savunmanız hale getirir.
Kronik gerilim bedeninizi, bağışıklık sistemini baskı altına alan gerilim hormonlarına maruz bırakmaktadır.
Bu nedenlerden ötürü gerilimden kurtulabilir, kurtulamıyorsanız da onu azaltma yollarına başvurabilirsiniz.
– Meditasyon öğrenin.
– Sakin olmaya itina gösterin.
– Diğerleriyle bağlantıya geçin yahut profesyonel yardım alın.
Gerilimin hafifletilmesi gerilim hormon seviyelerini düşürür. Tıpkı vakitte daha iyi uyumanıza yardımcı olur, bu da bağışıklık işlevini geliştirir.
Yapılan birtakım araştırmalar, tertipli olarak meditasyon yapan bireylerde daha güçlü bağışıklık sisteminin olduğunu ortaya çıkarmıştır.
BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİ GÜÇLENDİREN BESİNLER HANGİLERİ?
Hayatın her periyodunda kâfi ve istikrarlı beslenme sıhhatin korunması için temeldir. Bu nedenle, beş besin kümesinde bulunan çeşitli besinler kâfi ölçülerde alınmalıdır.
Besin kümeleri:
Süt ve eserleri kümesi
Et, yumurta, kurubaklagiller ve yağlı tohumlar kümesi
Ekmek ve tahıllar
Zerzevat
Meyve
Bağışıklık sistemini güçlendirici özelliği olan A ve C vitamini üzere antioksidan vitaminlerden güçlü, havuç, brokoli, kabak, lahana, karnabahar, maydanoz üzere sebzelerin yanı sıra kış aylarında çokça bulunan portakal, mandalina, elma üzere meyvelerin tüketimi değerlidir. Mevsimine uygun en az 5 porsiyon meyve (2 porsiyon) ve zerzevat (3 porsiyon) tüketilmesi önerilmektedir.
KORONAVİRÜSE KARŞI BAĞIŞIKLIĞI GÜÇLENDİREN TARİFLER
* Antioksidan içeriği yüksek Pancar çorbası (6 kişilik)
4 orta uzunluk pancar
1 orta uzunluk patates
1 soğan (İnce kıyılmış)
1 kahve fincanı kırmızı mercimek
1 yemek kaşığı zeytinyağı
1 yemek kaşığı tereyağı
10 su bardağı sıcak su
Tuz
Karabiber
Zeytinyağını ve tereyağını tencerede eritin. Soğanı ekleyip yumuşayana kadar kavurun. Küp doğradığınız pancarları ve patatesleri de ekleyip 3-4 dakika daha kavurun. Kırmızı mercimeği ve suyunu ek edip, sebzeler yumuşayana kadar yaklaşık 40 dakika pişirin. Ocaktan alıp tuzunu ve karabiberini ekledikten sonra blenderda iyice ezin. Sonra tekrar ateşin üzerine alın, birkaç taşım daha kaynatıp ocaktan alın. Sıcak servis yapın. Afiyet olsun…
* Bağışıklık sistemini güçlendiren smoothie
1.5 avuç kırmızı-mor meyve
1 bardak kefir/süt
1 avuç ıspanak/pazı
1 tatlı kaşığı şekersiz fıstık ezmesi
1 tatlı kaşığı chia tohumu
Bütün materyalleri blendardan geçirin.
BAĞIŞIKLIĞI GÜÇLENDİRMEK NEDEN DEĞERLİ?
Corona virüsü hastalığından korunmak için bağışıklık sisteminin güçlü olması gerekir. Sömürge ve göçler nedeniyle beşerlerle birlikte meyveler de dünyanın çeşitli bölgelerine taşınmış. Örneğin, Kristof Kolomb, ‘Yeni Dünya’ya birinci portakal çekirdeğini götürmüş. Portekizli kaşifler, mürettebatlarının bağışıklık sistemini güçlendirmek için gittikleri limanlara limon ağacı dikmiş. Meyve ağaçlarının yaz kuraklığına sağlam olması medeniyetlerin gelişmesine katkı sağlamış.
MEYVELERİN SIHHATE TESİRLERİ NELER?
Taze meyveler; C vitamini, beta-karoten, E vitamini ve selenyum içerir. Meyvelerin içinde fruktoz yani ‘meyve şekeri’ bulunur. Sıhhat açısından fruktoz ölçüsünün günlük alınan gücün % 15-20’sini aşmaması önerilir.
Beslenme programına eklenen antioksidan besinler oksidatif gerilimden korunmaya yardımcı olur. A,C, E vitaminleri ve selenyum içeren besinler bağışıklık sistemini güçlendirir.
ANTİOKSİDAN MEYVELER HANGİLERİ?
Oksidatif gerilime karşı antioksidasyon kapasitesi (ORAC değeri) yüksek meyveler ortasında kuru erik, kırmızı üzüm, yaban mersini (blueberry), böğürtlen, çilek, elma, kiraz, siyah erik ve nar bulunmaktadır. Varlıklı C vitamini kaynakları kivi, çilek ve turunçgillerdir. Karpuz ve kırmızı greyfurt üzere besinlerde bulunan likopen de güçlü bir antioksidandır.
Lakin meyve suyuna dikkat etmek gerekir. Çoklukla sağlıklı olarak algılanır. ‘Doğal meyve suyu’ dediğimizde doğal ve meyve iki sağlıklı söz yan yana gelmesi o denli düşünülmesine neden olabilir. Fakat söylendiği kadar suçsuz değil. Meyve suyunun fazla kalori ve şeker içermesi sıhhati tehdit eder. Marketlerde bulunan %100 doğal meyve suyu diye etiketlenmiş bile olsa sıhhatsiz. Hatta gazlı içeceklerden daha ziyanlı bile olabilir.
Bir kutu gazlı içecek ve 550 ml karışık meyve suyunun dağılımına bir göz atalım:
Gazlı içecek: 150 kalori ve şeker 40 gram (10 küp şeker).
Karışık meyve suyu: 155 kalori ve şeker 36 gram (8 küp şeker).
Yani meyve suyu daha fazla kalori içerir. Meyve suyu yerine meyvenin kendisini tüketin. Meyvenin suyunu sıkıp içerseniz posası azalır ve bağırsakları düzenleyici tesiri kaybolur. Antioksidan ve vitamin kayıpları nedeniyle hastalıklardan gözetici tesiri de azalır.
Yaban mersini, çilek, böğürtlen, frambuaz üzere meyveler içerdikleri antioksidanlar sayesinde kanser ve kalp hastalıklarına karşı kollayıcı tesiri vardır. Yaşlanmayı geciktirir ve hafızayı güçlendirir. Kırmızı meyvelerden günde 1 avuç tüketmeyi unutmayın. Su ve lif içermeleri nedeniyle daha uzun mühlet tok tutarak kilo denetiminde yardımcı olur. Örneğin çilek, C vitamini içermesi nedeniyle iyi bir antioksidan kaynağıdır. 1 porsiyonunda da 3 gr lif bulunur.
Genlerimizi silah olarak düşünürsek berbat beslenme alışkanlığı da onu tetikleyecek sistemdir. Meyveler içerdiği antioksidanlar sayesinde bağışıklık sistemimizi güçlendirerek hastalıklardan korunmamıza yardımcı olur.
BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİ GÜÇLENDİRMEK İÇİN PROPOLİS
Vatandaşlar tarafından bu devirde ağır olarak seçilen besinlerden biri de propolis oldu. Arıların bitkilerin yaprak, sap ve tomurcuklarından topladığı güçlü antioksidan ve antimikrobiyal tesirlere sahip olan ve büsbütün doğal bir arı eseri olan propolis kovandaki mikropları yok etmek ve sterilizasyonu sağlamak için kullanılıyor. İnsan sıhhatine olan yararları da araştırılan propolisin bağışıklık sistemini güçlendirdiği öğrenildi.
Birçok hastalıkta tedaviye takviye olarak kullanılan propolisin satışlarında da şu sıralar artış yaşanıyor. Bağışıklık sistemi güçlü olan şahısların de virüs kaynaklı enfeksiyonları daha kolay atlatığının da uzmanlar tarafından daima olarak söylenmesi, propolisin satışlarında tesirli oldu.
“BALDAN ÇOK PROPOLİS SATILIYOR”
Van Arıcılar Birliği Lideri Halil Tandoğan, bal ve eserlerinin satışında artış yaşandığını lakin bilhassa propolis satışlarında çok daha artış yaşadıklarını belirterek, “Propolis, arılar tarafından tabiatta toplanıp kovan ve bal eserlerinin tamamında dezenfekte olarak kullanıyor.
Soğuk algınlığında, kanserle uğraşta yardımcı olan evvelden beri insanlıkla bir arada arıyı bilen toplumlar bu eserin çoktan fark etmiştir. Bağışıklık sistemi güçlü olan şahıslar virüs kaynaklı enfeksiyonları daha kolay atlatır.
Propolis, birçok hastalıkta bedenin direnç sağlamasına yardımcı olarak destekliyor. Corona virüste bahsi geçen yüksek ateşin, aslında ağrılarına yol açtığını da hesaba katarsak en iyi ağrı kesici, bağışıklık sistemi için de en iyisi propolisdir. Birçok hastalıkta tedaviye yardımcı olarak kullanıyor. Bizim de bugünlerde en çok sattığımız eserdir. Sağlıklı olmak için evvelden tedbir almamız gerekiyor” dedi.
Karar
