Koronavirüs pandemisinde yeni bir periyoda girilirken Trabzon Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Faruk Aydın, aşı kaçağı riskine karşı uyardı. Daha süratli bulaşarak hastalık oluşturan mutant virüslerin Covid-19’a nazaran daha tehlikeli olduğunu söyleyen Faruk Aydın, mutant koronavirüsün Güney Afrika varyantının aşılarla kazanılan antikorlara karşı direnç kazandığını ve bu durumda da ‘aşı kaçağı’ riski oluşturabileceğini belirtti.
KOVİD-19 GEÇİREN VE BEDENİNDE ANTİKOR OLUŞAN ŞAHISLAR YİNE HASTALANIYOR
Mutasyon geçiren RNA virüslerinden biri olan Kovid-19’un şu ana kadar bilinen, birçok İngiltere varyantı olmak üzere, Güney Afrika ve Brezilya varyantlarının Türkiye’ye geldiğini belirten Prof. Dr. Faruk Aydın, Brezilya’da ortaya çıkan ve yayılan varyant virüsün; re-enfeksiyon özelliği olduğunu ve daha evvel Kovid-19 hastalığı geçirip bedeninde antikor bulunan şahısları tekrar hasta edebildiğini belirtti. Aydın, “Varyantlar, virüsün genetik malzemelerinde değişiklik yaparak farklı bir protein dizisi oluşturuyorlar. Bu özellik onlara daha kısa arada, daha kısa müddette ve daha az virüsle bulaşabilme potansiyeli kazandırdı. Güney Kore’de birkaç olayda bu çıkmıştı. Brezilya’daki mutasyondan sonra Kovid-19 geçiren hastaların mutant varyantla tekrar enfekte olabildiği gözlendi” dedi.
AFRİKA VARYANTINDA ‘AŞI KAÇAĞI’ RİSKİ
İnsan bedeninin aşılarda kullanılan antijenlere karşı savunma sistemi olarak antikor ürettiğini anlatan Aydın, Güney Afrika varyantlı virüsün, aşılara karşı direnç kazanabileceğini kaydetti.
Aydın, “Antikorlar, oluştukları antijenlere, yani hangi aşıyı olduysanız o aşıya hastır. Aşıda hangi antijeni kullanıp ona karşı antikor ürettiyseniz, bu virüs size bulaştığı vakit aşıyla gelişen antikorlar virüsteki ‘Spike’ protein ile birleşiyor. Güney Afrika’daki mutant varyantta, ‘spike’ proteinlerine yönelik bir değişimin olduğu, mevcut aşılardaki antijenle antikorlar ortasındaki etkileşim gücünün azaldığı yani afinitesinin 6 kat düştüğü gözlendi. Buna karşın şimdi ‘aşı kaçağı’ durumunda değil. Şayet mutasyon daha da büyür ve manalı hale gelirse o vakit mevcut aşılardan kaçabilir. Aşı üreticilerimiz şu an için dünyada bu bahiste önemli biçimde gelişmiş durumda. Şayet bütün dünyada mutasyonlar takip edilir ve vaktinde değişikliği aşı üreticilerine bildirirsek buna yönelik aşı üretebileceklerini biliyoruz” diye konuştu.
BÜTÜN MUTANT VİRÜSLERİN ORTAK ÖZELLİĞİ
Dünyada görülen tüm mutant virüslerinin ortak özelliği olarak daha uzak aradan bulaşabildiğini vurgulayan Aydın, “Hepsi de daha az mikroorganizmayla ve daha kolay bulaşabilme potansiyeline sahip. İngiltere varyantı üzerinde çok çalışma yapılabildiği için farklı yaş kümelerinde, çocuklarda da enfeksiyon oluşturma potansiyeline kavuştuğu gözleniyor” tabirlerinde bulundu.
AYDIN’DAN TRABZONA MAKUS HABER
Prof. Dr. Aydın, “Mutant varyantlar, Sıhhat Bakanlığı uyumunda ülkemizde takip ediliyor. Sonuçlar Bakanlığımıza bildirilmekte ve Bakanlığımız her akşam sonuçları duyurmaktadır. Bu vilayetler içerisinde artık Trabzon da vardır. Trabzon’da son günlerde önlemlere ahengin iyi olduğu konuşuluyor lakin bugünden sonra daha da fazla değer vermemiz gerektiğini söylememde yarar olduğunu düşünüyorum. Sayılar yeni değişiyor. Şimdi 10’un altında bir sayıda var. Sıhhat Bakanlığı bunları eş vakitli olarak bütün vilayetlere gönderdi ve eş vakitli olarak çalıştık. Yaklaşık 1 haftalık bir periyodun içinde bir müddettir çalışıyoruz” diye konuştu.
Mutant virüsün daha süratli bulaşarak daha az ölçüde virüsle bile hastalık bulaştırabileceği konusunda uyaran Prof. Dr. Aydın, “Mümkünse varyantların arttığı bu şartlarda toplantıların, insanların, toplulukların bir ortaya gelmesinin önlenmesi gerekiyor. Arayı 1,5 metreden 2 metreye çıkarmak gerekiyor. Tıpkı ortamda bulunma müddetini evvelden 15 dakika diyorduk, mutant virüsler nedeniyle artık 10 dakikaya düşürmek gerekiyor. Tek maske kullanımını çift maskeye çıkarmak gerek. Ortalama 1,5 kat bulaşma suratını artırdığını söyleyebiliriz. Bulaşma suratı 1,5 kat arttı diye arayı de 1,5 kat açma kriterine muhtaçlık yok. Yalnızca süreyi azaltın ve daha uzak durun. Havaya çıkan partiküllerin size ulaşması daha kolay, az ölçüde bulaşmasıyla hastalık oluşturması için kâfi oluyor” dedi.
Karar
