İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi ve Başşehir Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Fakültesi’nin birlikte yürüttüğü ‘Kovid-19 Tedavisinin Ekonomik Yükü’ araştırmasının sonuçları açıklandı. Araştırmaya nazaran, Kovid-19 hastalığının tıbbi maliyeti, Türkiye’nin sıhhat faturasına 1 yılda 3,7 milyar liralık ek yük getirdi.
HASTALARIN TIBBİ MALİYETİ 3 MİLYAR 433 BİN LİRA
Araştırmaya nazaran, 11 aylık müddette toplam 2 milyon 477 bin 463 hasta yatarak ve ayakta tedavi gördü. Bu hastaların direkt tıbbi maliyeti toplam 3 milyar 433 bin lira oldu. 11 aylık bilgilerden yola çıkılarak Kovid-19’un 12 aylık direkt tıbbi maliyet yükü ise varsayımı 3 milyar 745 bin lira olarak hesaplandı. Maliyet yükü araştırması yapılırken yalnızca test, teşhis, tedavi, ilaç üzere direkt tıbbı maliyetler dikkate alındı.
Araştırmada, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Hastanesi’nde 16 Mart- 31Temmuz 2020 tarihleri ortasında tedavi gören 1056 Kovid-19 hastasının gerçek hasta datalarından yola çıkılarak, Sıhhat Bakanlığı’nın açıkladığı hasta bilgileri ve hasta başına düşen test, teşhis, tedavi harcamaları değerlendirildi.
ŞİDDETLİ KOVİD-19 HASTALARININ MALİYETİ DAHA YÜKSEK
Araştırmaya katılan hastaların ortalama yaşı 56.6 olarak belirlendi. Araştırma sonuçlarına nazaran hastalığın şiddeti arttıkça maliyetlerin de arttığı tespit edildi. Şiddetli Kovid-19 hastalarında ortalama maliyetler, belirti göstermeyen, hafif şiddetli ve orta derece şiddetli Kovid-19 maliyetlerinden çok daha yüksek gerçekleşti.
ORTALAMA YATIŞ MÜHLETİ 10.8 GÜN
Orta şiddetteki hastaların, hastanede ortalama 8.6 gün kaldığı, bu mühletin 51 güne kadar uzadığı görüldü. Orta şiddetteki bir hastanın ortalama maliyeti 8.791.1 lira olarak hesaplandı. Hastalığı şiddetli geçiren hastaların ortalama yatış gün sayısı 10.8 gün oldu. Bu hastaların ağır bakım tedavi müddetinin 93 güne kadar uzadığı gözlendi. Bu hastaların ortalama hasta maliyeti 13 bin 405.9 lira olarak hesaplandı. Oksijen tedavisi ile birlikte ağır bakım hizmeti de alan şiddetli hastaların ortalama yatış gün sayısı 17.3 gün oldu. Bu hastaların ortalama hasta maliyeti ise 30 bin 257.3 TL olarak hesaplandı.
BUZDAĞININ GÖRÜNEN YÜZÜ
Araştırmanın sırf direkt tıbbi maliyetlere odaklandığını ve bu sonuçların buzdağının görünen yüzü olduğunu söyleyen İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. Fehmi Tabak, pandemi sürecinde ertelenen tabip denetimleri nedeniyle Kovid-19’un sıhhat sistemi üzerindeki yükünün önümüzdeki yıllarda çok daha net görülebileceğini aktardı.
“2019’A KIYASLA YÜZDE 62 AZALDI”
Tabak, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Dolaylı maliyetlerin daha da artmasını önlemek için Kovid-19’un sıhhat sistemine yükünü hafifletmemiz gerekiyor. Birinci adım elbette aşılama. Sistem üzerindeki yükü hafifletmek için hastanede yatış müddetlerinin kısaltılması ve hastaların en kısa müddette taburcu olmalarının sağlanması bir başka kıymetli öncelik olmalı. Pandemi sürecinde doktor denetimlerinin ertelemesi üzere nedenlerle hepatit üzere birçok bulaşıcı hastalığın taraması yapılamadı. Bir örnek vermek gerekirse, Sıhhat Bakanlığı bilgilerine nazaran 2020 yılında Türkiye’de HIV tanısı alan kişi sayısı 2019 yılına kıyasla yüzde 62 azaldı. Hasebiyle Kovid-19’un önümüzdeki yıllarda toplum sıhhati ve sıhhat sistemine uzun vadeli yükünün görünenden çok daha yüksek olduğunu görebiliriz.’’
“HESAPLANANDAN ÇOK DAHA FAZLA”
Başşehir Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Simten Malhan da araştırmanın formülünü şöyle anlattı:
“Araştırmayı yürütürken, Kovid-19 hastalığının Türkiye sıhhat sistemine olan ek maliyetini ortaya koymak için yalnızca test, teşhis, tedavi, ilaç üzere direkt tıbbi maliyetler dikkate alındı. Evvel hasta başı direkt tıbbi maliyetler bulundu, sonrasında Kovid-19 tanısı alan tüm hastalara genellendi.
Hasta başı direkt tıbbi maliyetleri hesaplamak için, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Hastanesi’nin gerçek hasta bilgileri ve Türkiye’ye genellemek için Sıhhat Bakanlığı tarafından açıklanan günlük Kovid-19 hasta bilgileri kullanıldı.
Tüm dünyada olduğu üzere hastalık hakkındaki belirsizlik, bireylerde gösterdiği farklı tesirler, organ tutulumları ve hastalığın şiddeti pek çok dolaylı maliyete de neden oluyor. Mevt, sakatlık ve işgücü kaybı epeyce değerli bir hastalık yükü olarak kabul ediliyor. Bu maliyetler de göz önüne alınırsa Kovid-19’un sıhhat alanında Türkiye’ye ekonomik yükünün bu araştırmada hesaplanandan çok daha fazla olduğu görülecektir.”
Karar
